Kako je Šumanović slikao samog sebe
Nasuprot strogom, namrgođenom izgledu na „Autoportretu” iz 1925, lik Save Šumanovića u „Doručku na travi” je smiren, zadovoljni stvaralac u društvu svojih kreacija.
Na izložbi „Miroslav Kraljević i sledbenici” u Spomen-zbirci Pavla Beljanskog koja predstavlja vrhunska dela hrvatskog slikarstva prve polovine 20. veka iz Moderne galerije u Zagrebu, predstavljeni su i autoportreti Save Šumanovića.
Sava Šumanović, školovan u Zagrebu i prisutan na tamošnjoj umetničkoj sceni tokom dvadesetih godina, u svom opusu je prihvatio Kraljevićeve uticaje, ali je bio zaslužan i za njihovu transformaciju. Tako je postao i novi uzor hrvatskim slikarima zahvaljujući razumevanju i prenošenju načela Lotovog postkubizma. Na „Autoportretu” (1925) iz zagrebačke Moderne galerije i autoportretu naslikanom u okviru kompozicije „Doručak na travi” (1927) iz Spomen-zbirke Pavla Beljanskog, Šumanović je postkubističkom formalnom redukcijom istovremeno svodio oblike i naglašavao unutrašnji izraz. U oba slučaja reč je o samoreprezentaciji umetnika kao slikara pred štafelajem, ali akcenat nije na dodacima koji definišu profesiju i status portretisanog, već na metafizičkoj dimenziji slike. Upoređen sa „Autoportretom” iz 1925. godine, lik Save Šumanovića na slici „Doručak na travi” doživeo je važnu promenu koja nije samo stilske prirode: nasuprot strogom, namrgođenom izgledu gotovo vibrirajuće napetosti na dve godine ranijoj predstavi, ovde vidimo smirenog, zadovoljnog stvaraoca u društvu svojih kreacija. Umetnik kao da je pronašao lični mir u nestvarnom svetu umetnosti, okružen ženskim figurama.
Slikom „Doručak na travi” (1927), jednim od ključnih eksponata iz kolekcije Pavla Beljanskog i antologijskim delom nacionalne moderne umetnosti, Sava Šumanović je rezimirao najznačajnije elemente svog slikarskog razvoja u trećoj deceniji 20. veka. Na njoj su ostali prisutni elementi Lotovog postkubizma i estetike „povratka redu“ sa početka dvadesetih, primetni na umetnikovom autoportretu i odevenoj ženskoj figuri s desne strane. To je delo na kojem koloristička ekspresija dostiže prvu pravu eksploziju, koja je potom varirana i razvijana do vrhunca u šidskom periodu. Povrh svega, ona je sa tri imaginarne ženske figure na desnoj strani kompozicije najavila seriju čarobnih ženskih likova, „šidskih kupačica“ – Šidijanki, koje umetnik gotovo opsesivno slika tokom tridesetih godina u Šidu. Slika je rađena u „vedrom tonu“, kako objašnjava sâm umetnik povodom dela nastalih za vreme drugog boravka u Parizu.